Ngày 8-10-2014 là ngày làm việc thứ ba của Thượng Hội đồng Giám mục khóa ngoại thường về gia đình.

* Buổi sáng - Phiên họp khoáng đại V:

- Hiện diện: 182 nghị phụ. Đức Thánh Cha Phanxicô vắng mặt, vì bận chủ tọa buổi tiếp kiến chung vào thứ Tư hằng tuần.

- Chủ tọa Phiên họp: Đức hồng y Raymundo Damasceno Assis, Tổng giám mục Aparecida (Sao Paulo, Brasil).

- Đức hồng y Raymundo Damasceno Assis, chủ tọa phiên họp, giới thiệu nội dung thảo luận. Trong phiên họp này, các nghị phụ sẽ thảo luận Phần II, chương II trong Tài liệu làm việc (Instrumentum Laboris).

Chương II mang tên: “Những thách đố đối với mục vụ gia đình”, từ số 61 đến số 79, gồm bốn nội dung: (a) Khủng hoảng đức Tin và đời sống gia đình; (b) Những hoàn cảnh phức tạp trong các gia đình; (c) Những áp lực bên ngoài tác động đến gia đình; (d) Một số hoàn cảnh đặc biệt.

- Các nghị phụ đã nghe tham luận chứng từ về đời sống hôn nhân và gia đình của của bà Jeannette Touré, một nữ giáo dân người Côte d’Ivoire (Bờ biển Ngà). Bà hiện là Chủ tịch Hiệp hội Phụ nữ Công giáo Bờ biển Ngà. Chồng bà là một tín đồ Hồi giáo. Ông bà sinh được 5 người con. Chính nhờ “lòng quảng đại của chồng” (chữ của bà Touré dùng trong bài tham luận), cả 5 người con đều được rửa tội và học giáo lý Công giáo. Suy nghĩ về hoàn cảnh đời sống hôn nhân và gia đình đặc biệt của mình (hôn nhân khác đạo), bà Touré rút ra hai bài học kinh nghiệm:

“Thứ nhất, gia đình là nơi ta được thể hiện chính mình và gỡ bỏ mặt nạ mà không bị lên án; là nơi ta học sống tự tin nhờ có cha mẹ là những người luôn dành cho con cái ánh mắt khích lệ và sáng trong. Gia đình cũng là nơi hằng ngày ta được sống yêu thương, không rơi vào cô đơn, được học biết chia sẻ và được phát triển toàn vẹn.

Thứ hai, gia đình là nơi ta được hấp thụ đời sống xã hội và là nơi rèn tập sống với tha nhân với biết bao khác biệt; là nơi các giá trị được thông truyền. Gia đình phải khích lệ các thành viên của mình biết sống hiệp thông, để gia đình trở thành nơi diễn tả tình yêu, nhất là thể hiện sự trìu mến của người cha đối với con cái mình”.

- Trong phần thảo luận, các nghị phụ đã phân tích kỹ lưỡng, cụ thể về những khó khăn, thử thách hiện nay các gia đình đang gặp phải, nhất là những gia đình mà vợ chồng/cha mẹ khác biệt về tôn giáo, văn hóa, những gia đình đang chịu áp lực gay gắt về kinh tế, đời sống (chiến tranh, kỳ thị xã hội, nghiện ngập…)

Các nghị phụ đã mời gọi các thành phần dân Chúa “hãy chiến đấu chống lại sự im lặng về giáo dục và tôn giáo đang tác động đến gia đình, bằng cách làm chứng quyết liệt hơn nữa cho Tin Mừng, như vậy, có nghĩa là, cần phải có thêm sáng kiến về mục vụ”.

- Kinh Phụng vụ Giờ Ba: Đức cha Philip Tartaglia, Tổng giám mục Glasgow (Scotland, Vương quốc Anh), chủ sự.

Trong bài giảng, ngài chia sẻ về việc trưng cầu ý dân vừa qua tại Scotland về việc “Có” hay “Không” tách Scotland ra khỏi Vương quốc Anh. Đức cha cho biết, có nhiều người lo âu, sau cuộc trưng cầu này, liệu Scotland còn giữ được sự đoàn kết, thống nhất không, khi vừa xuất hiện hai xu hướng đối nghịch nhau: Có và Không. Từ câu chuyện này, Đức cha Philip Tartaglia nói đến tình trạng đổ vỡ, chia lìa trong nhiều gia đình:

“Khi các gia đình lâm cảnh đổ vỡ, tình yêu là nạn nhân đầu tiên. Tình yêu vốn là chất kết dính vợ chồng nay nhanh chóng chuyển sang thù ghét. Sự gắn bó thân mật nay nhường chỗ cho ly tán. Vẻ hồn nhiên của trẻ thơ bị phá nát và chúng thấy cha mẹ vừa đáng yêu vừa đáng ghét. Đến với tình cảnh buồn thảm này, Giáo hội phải tìm cách nói cho được những lời của Thánh Phaolô về tình yêu, yêu thương thì biết chân thành xin lỗi và tha thứ, đồng thời cũng phải tìm cách chữa lành, thay đổi và nâng tâm hồn lên”.

– Buổi chiều - Phiên họp khoáng đại VI:

- Hiện diện: Đức Thánh Cha và 182 nghị phụ.

- Chủ tọa Phiên họp: Đức hồng y Raymundo Damasceno Assis, Tổng giám mục Aparecida, (Sao Paulo, Brazil).

- Đức hồng y Raymundo Damasceno Assis, chủ tọa phiên họp, giới thiệu đề tài sẽ được các nghị phụ thảo luận trong phiên họp này là: Chương III của Phần II - Tài liệu làm việc (Instrumentum Laboris), với nội dung:

“Những hoàn cảnh mục vụ khó khăn”, gồm các số từ 80 đến 120 trong Tài liệu làm việc, tập trung vào hai vấn đề: (a) Những hoàn cảnh nhiều gia đình đang gặp phải; (b) Tình trạng người đồng giới kết hôn.

Các nghị phụ đã đem đến cho THĐ những suy nghĩ phong phú từ thực tế mục vụ tại các Giáo hội địa phương, về các vấn đề “nóng bỏng” liên quan đến đời sống gia đình trong thế giới ngày nay: tình trạng sống chung, sống thử trước hôn nhân, ly thân, ly dị, các bà mẹ vị thành niên, cha/mẹ đơn thân, hôn nhân đồng giới và sự thừa nhận của xã hội dân sự.

- Các nghị phụ đã nghe tham luận chứng từ của một đôi vợ chồng về đời sống hôn nhân và gia đình, do ông bà Stephen-Sandra Conway (Nam Phi), trình bày.

Ông bà Conway hiện là những người lãnh đạo tổ chức Retrouvaille (Tìm lại nhau) ở Nam Phi. Đây là một tổ chức Công giáo, được thành lập nhằm gắn kết những đôi vợ chồng sắp chia tay (ly thân/ly dị), bằng cách tổ chức cho họ được gặp nhau trước khi đưa ra quyết định ly thân/ly dị.

Ông Conway đã chia sẻ kinh nghiệm của vợ chồng mình. Năm 2008, sau 21 năm chung sống, hai ông bà sắp nói lời chia tay, thì được gặp một linh mục, và qua sự giúp đỡ, hướng dẫn tinh thần của ngài, hai ông bà đã vượt qua khủng hoảng, tái lập cuộc sống gia đình. Hai người nhận ra mình “đã được Phúc âm hóa” nhờ Giáo hội, nên Giáo hội chính là “ngôi nhà của Cha, nơi luôn mở rộng cửa đón tiếp chúng ta mỗi khi gặp vấn đề trong cuộc sống”.

Tổ chức Retrouvaille hoạt động tại nhiều nơi trên thế giới trong suốt 35 năm qua. hằng năm có khoảng 10.000 đôi vợ chồng tìm đến Retrouvaille để được giúp đỡ, và có đến 90% trong số họ đã trở lại chung sống với nhau.

Thứ Năm 9-10-2014 Thượng Hội đồng Giám mục (THĐ) khóa ngoại thường về gia đình bước sang ngày làm việc thứ tư với hai phiên họp toàn thể nghị phụ.

– Buổi sáng - Phiên họp khoáng đại VII:

- Hiện diện: Đức Thánh Cha Phanxicô và 184 nghị phụ.

- Chủ tọa Phiên họp: Đức hồng y André Vingt-Trois, Tổng giám mục Paris (Pháp).

- Đức hồng y André Vingt-Trois, chủ tọa phiên họp, giới thiệu nội dung thảo luận của các nghị phụ và tham luận chứng từ của hai giáo dân Brasil.

Nội dung thảo luận của các nghị phụ THĐ tập trung vào Phần III, chương I trong Tài liệu làm việc (Instrumentum Laboris).

Chương I (phần III) mang tên: “Những thách đố về đón nhận sự sống đối với mục vụ gia đình”, từ số 121 đến số 131, gồm năm nội dung: (a) Hiểu biết và đón nhận Giáo huấn của Hội Thánh (123-125); (b) Một số nguyên nhân của việc khó đón nhận Giáo huấn (126-127); (c) Những gợi ý mục vụ (128); (d) Việc thực hành bí tích (129); (e) Khích lệ tinh thần đón nhận sự sống (131).

- Các nghị phụ đã nghe Tham luận chứng từ về đời sống hôn nhân và gia đình của ông bà Arturo-Hermelinda As Zamberline (Brasil), hoạt động trong phong trào Equipas de Nossa Senhora (ENS- Hội Đức Bà) ở Brasil. ENS là phong trào hôn nhân và gia đình, hiện có mặt tại 70 quốc gia, số hội viên lên đến 137.200 người, riêng tại Brasil là 45.500 người. Ông bà Zamberline có 3 con và 1 cháu nội. Giới thiệu về mình, ông Zamberline nói: “Chúng con là một đôi vợ chồng, được trao cho một gia đình và một sứ vụ. Chúng con không phải là những nhà thần học, hoặc những chuyên gia, nhưng là những người tin vào Chúa”.

Trong bài tham luận, ông bà Zamberline nói lên những cảm nghiệm về đời sống tính dục và việc hướng đời sống này vào việc thăng tiến tình yêu, đồng thời thánh hóa cuộc sống hôn nhân. Ngoài ra cũng nêu lên khó khăn của những đôi vợ chồng trẻ trong việc áp dụng phương pháp tự nhiên nhằm sinh đẻ có kế hoạch, vì thế đã tìm đến những biện pháp khác và không lưu tâm đến khía cạnh luân lý của việc sử dụng này. Trước thực trạng này, Hội Đức Bà đã tích cực tìm cách phổ biến và cổ võ việc học hỏi những nguyên lý đã được trình bày trong thông điệp Humanae Vitae, tìm hiểu thần học về tính dục của Thánh Gioan Phaolô II.

- Phần thảo luận được chia làm hai phần. Phần đầu, các nghị phụ tiếp tục phát biểu ý kiến về đề tài chiều hôm trước, trong phiên họp VI, về những hoàn cảnh mục vụ khó khăn và việc kết hôn của những người đồng tính. Phần sau, về những thách đố đối với mục vụ gia đình liên quan đến việc đón nhận sự sống.

Các nghị phụ nhấn mạnh đến sự thể hiện lòng thương xót và nhân từ của Chúa khi giải quyết những trường hợp cụ thể về hôn nhân và gia đình. Ngoài ra, trong phần hai của buổi thảo luận, các nghị phụ tiếp tục khẳng định những giá trị của đời sống hôn nhân như sự sống con cái, tiết dục, đồng thời lên án việc phá thai. Các nghị phụ tiếp tục khẳng định vai trò giáo dân trong công cuộc Phúc âm hóa xã hội và gia đình làm tông đồ.

- Kinh Phụng vụ Giờ Ba: do Đức cha Lúcio Andrice Muandula, giám mục giáo phận Xai-Xai (Mozambique) chủ sự.

Đức cha Muandula đã hướng dẫn suy niệm câu trích sách Khôn ngoan: “Lạy Chúa, Ngài đã làm tất cả cho dân Ngài được vĩ đại, vinh quang. Và mọi nơi mọi thời, Ngài đã không ngừng nâng đỡ họ” (19, 22). Áp dụng Lời Chúa vào bối cảnh THĐ, Đức cha Muandula nói: “Cần suy nghĩ về những việc Chúa làm cho dân Ngài, để củng cố đức tin và niềm hy vọng… Và trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa, mất niềm tin vào Chúa, sống như những lương dân, thì càng cần phải đặt mình dưới sự hướng dẫn của lẽ khôn ngoan trong Kinh Thánh”.

– Buổi chiều - Phiên họp khoáng đại VIII:

- Hiện diện: Đức Thánh Cha và 184 nghị phụ.

- Chủ tọa Phiên họp: Đức hồng y André Vingt-Trois, Tổng giám mục Paris (Pháp).

- Đức hồng y André Vingt-Trois giới thiệu nội dung sẽ được các nghị phụ thảo luận và tham luận chứng từ về đời sống hôn nhân và gia đình của ông bà Olivier-Xristilla Roussy (Pháp).

- Các nghị phụ THĐ thảo luận nội dung Chương II (phần III) “Giáo hội và Gia đình trước những thách đố về giáo dục”, nêu lên các vấn đề: (a) Những thách đố về giáo dục (132-137); (b) Giáo dục đức Tin trong những hoàn cảnh gia đình khó khăn (138-157).

- Các nghị phụ đã nghe tham luận chứng từ của ông bà Olivier-Xristilla Roussy (Pháp). Ông bà Roussy hiện phụ trách chương trình hoạt động tông đồ quốc tế Amour et Vérité (Tình yêu và Chân lý) thuộc Hiệp hội Công giáo Communauté de l’Emmanuel (Cộng đoàn Emmanuel).

Ông bà Roussy kết hôn được 20 năm, hiện có 7 con, lớn nhất 19 tuổi. Trong tham luận, ông bà chia sẻ kinh nghiệm và suy tư về việc thông truyền sự sống và đức Tin cho con cái. Họ đã trải qua những ngày tháng phải chọn lựa rất khó khăn trong việc chọn biện pháp kế hoạch hóa gia đình, sinh và nuôi dạy con cái trong đức Tin Công giáo. Đồng thời, ý thức về thực trạng đầy khó khăn của đời sống hôn nhân và gia đình của con người ngày nay, ông bà Roussy rút ra kết luận:

“Trước những thông tin tuyên truyền do thế giới đưa ra, gây lo âu, mất phương hướng, khiến nhiều người mất hy vọng, sợ tình yêu sẽ không vững bền, sợ mình không thể đón nhận sự sống, nhưng bằng những chứng từ đơn giản, những giáo huấn cụ thể, chúng tôi đề nghị nghệ thuật sống của Kitô giáo, theo đó, ta có thể sống thực hiện đời sống tính dục và sinh con theo chương trình Thiên Chúa đã xếp đặt, không theo cái logic của chủ nghĩa tiêu thụ và ích kỷ của thế gian”.

(Theo hdgmvietnam.org)