Tối thứ Bảy 4.10.2014, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự buổi canh thức cầu nguyện tại Quảng trường Thánh Phêrô, trước khi Thượng Hội đồng ngoại thường về gia đình khai mạc vào hôm sau.

Buổi cầu nguyện ngoài trời bắt đầu lúc 19 giờ, quy tụ hàng chục ngàn tín hữu. Trong bài giảng, Đức Thánh Cha xin Giáo hội cầu nguyện cho các nghị phụ, đặc biệt xin cho các ngài ơn biết lắng nghe theo cách thức của Thiên Chúa, có tinh thần cởi mở trong khi thảo luận và luôn nhìn vào Chúa Giêsu Kitô.

Trước khi bước vào buổi canh thức cầu nguyện, cũng tại Quảng trường Thánh Phêrô đã có một chương trình chuẩn bị, gồm có các chứng từ của các đôi vợ chồng và những người đã đính hôn, đọc Kinh Thánh, cầu nguyện, ca hát và lắng nghe các bài suy tư về gia đình của Đức giáo hoàng Phanxicô và các giáo hoàng tiền nhiệm.

Lúc 10g sáng Chúa nhật 05-10-2014, Thượng Hội đồng Giám mục đã khai mạc Khoá ngoại thường về gia đình với Thánh Lễ long trọng do Đức Thánh Cha Phanxicô cử hành tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô. Đồng tế với Đức Thánh Cha có ba vị Chủ tịch thừa uỷ Thượng Hội đồng: Đức hồng y André Vingt-Trois, Tổng giám mục Paris; Đức hồng y Luis Tagle, Tổng giám mục Manila, Đức hồng y Damasceno Assis, Tổng giám mục Aparecida; và Đức hồng y Peter Erdő, Tổng giám mục Esztergom-Budapest, Tổng Tường trình viên; Đức Tổng giám mục Bruno Forte, Thư ký đặc biệt của Thượng Hội đồng; Đức hồng y Lorenzo Baldisseri, Tổng thư ký Thượng Hội đồng; cùng với các Nghị phụ từ khắp nơi trên thế giới.

Dựa trên bài đọc I và bài Phúc Âm nói về Vườn nho Chúa, Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc nhở các nghị phụ: nhiệm vụ trước hết của Thượng Hội đồng là “chăm lo cho vườn nho của Chúa tốt đẹp hơn”, chứ không phải “bàn về những ý tưởng hay đẹp và độc đáo, hoặc để xem ai là người thông thái nhất”. Và trong Thượng Hội đồng này, “Chúa đòi chúng ta phải quan tâm chăm sóc gia đình, vốn đã nằm trong kế hoạch yêu thương của Người đối với nhân loại ngay từ ban đầu”.

Đức Thánh Cha cảnh báo: “Tất cả chúng ta đều là tội nhân, và bị cám dỗ chiếm lấy vườn nho, vì con người chúng ta thường mang tính tham lam”. Và chúng ta có nguy cơ “làm tan vỡ giấc mơ của Thiên Chúa nếu chúng ta không để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn”.

Cuối cùng Đức Thánh Cha dâng lời cầu nguyện: “Xin Chúa Thánh Thần ban cho chúng ta ơn khôn ngoan vượt quá sự hiểu biết, để chúng ta quảng đại làm việc với sự tự do đích thực và óc sáng tạo khiêm tốn”.

Bắt đầu Thánh lễ, Đức Thánh Cha đã xông hương thánh tích của hai Chân phước Louis và Zélie Martin và thánh tích của con gái các ngài là Thánh Têrêxa Hài đồng Giêsu. Các thánh tích này sẽ được trưng bày trong nhà nguyện của Phòng họp Thượng Hội đồng Giám mục trong suốt thời gian diễn ra Khoá họp.

Sau đây là toàn văn bài giảng của Đức Thánh Cha trong Thánh lễ khai mạc Thượng Hội đồng:

Hôm nay, tiên tri Isaia và Phúc Âm đều sử dụng hình ảnh Vườn nho của Thiên Chúa. Vườn nho của Thiên Chúa là “giấc mơ” của Người, là công trình mà Người vun đắp bằng cả tình yêu, như người nông dân chăm sóc vườn nho của mình. Nho là một loại cây đòi hỏi nhiều công phu chăm sóc!

“Giấc mơ” của Thiên Chúa chính là dân Người: Thiên Chúa gieo trồng và vun đắp dân ấy bằng một tình yêu kiên nhẫn và trung tín, để dân ấy trở thành một dân tộc thánh thiện, dân tộc sinh được nhiều hoa trái công chính.

Nhưng cả trong lời tiên tri xưa cũng như trong dụ ngôn của Chúa Giêsu, giấc mơ của Thiên Chúa đều tan vỡ. Isaia nói rằng vườn nho mà ông hết lòng yêu thương chăm sóc lại “sinh ra toàn nho dại” (5,2.4), đang khi Thiên Chúa “trông mong nó thực hành điều chính trực, nhưng chỉ toàn là gian ác; trông mong nó thực hành đức công bình, nhưng lại toàn tiếng kêu than” (c. 7). Còn trong Phúc Âm thì ngược lại, chính các tá điền đã phá hỏng dự án của Chúa: họ đã không thi hành bổn phận, nhưng chỉ nghĩ đến lợi ích của riêng mình.

Dụ ngôn của Chúa Giêsu nói với các thượng tế và các kỳ mục trong dân, tức là những “người thông thái”, là tầng lớp lãnh đạo. Thiên Chúa đã đặc biệt trao gửi cho họ “giấc mơ” của Người, tức là dân của Người, để họ chăm sóc dưỡng nuôi và bảo vệ dân ấy khỏi thú dữ. Nhiệm vụ của các nhà lãnh đạo dân là chăm sóc vườn nho với sự tự do, óc sáng tạo và nhiệt tâm.

Nhưng Chúa Giêsu nói rằng các tá điền đã chiếm lấy vườn nho; bởi tính tham lam và thói ngạo mạn, họ đã muốn làm điều họ muốn đối với vườn nho, và thế là họ đã không để cho Thiên Chúa hiện thực hoá giấc mơ của Người đối với dân mà Người đã chọn.

Cơn cám dỗ của lòng tham vẫn luôn có đó. Chúng ta cũng thấy được cám dỗ ấy trong lời tiên tri của Ezekiel về các mục tử (x. chương 34); mà Thánh Augustinô đã giải thích trong bài giảng nổi tiếng của ngài và chúng ta vừa đọc lại trong Phụng Vụ Các Giờ Kinh. Đó là lòng tham tiền bạc và quyền lực. Và để thỏa mãn lòng tham ấy, các mục tử xấu xa đã chất lên vai người khác những gánh nặng không thể vác nổi, còn họ lại chẳng động ngón tay vào (x. Mt 23,4).

Chúng ta cũng vậy, trong Thượng Hội đồng này, chúng ta được mời gọi làm việc cho vườn nho của Chúa. Thượng Hội đồng Giám mục không phải là để bàn về những ý tưởng hay đẹp và độc đáo, hoặc để xem ai là người thông thái nhất... nhưng là để vun trồng và chăm sóc vườn nho của Chúa cho tốt hơn, để cộng tác với “giấc mơ” của Chúa, với kế hoạch tình yêu của Chúa dành cho dân Người. Trong Thượng Hội đồng này, “Chúa đòi chúng ta phải quan tâm chăm sóc gia đình, vốn đã nằm trong kế hoạch yêu thương của Người đối với nhân loại ngay từ ban đầu”.

Tất cả chúng ta đều là tội nhân, và chúng ta cũng có thể bị cám dỗ “chiếm đoạt” vườn nho, vì lòng tham luôn có ở nơi chúng ta là những con người. Giấc mơ của Thiên Chúa luôn vấp phải thói đạo đức giả của các tôi tớ của Người. Chúng ta có thể làm “tan vỡ” giấc mơ của Thiên Chúa nếu chúng ta không để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn. Xin Chúa Thánh Thần ban cho chúng ta ơn khôn ngoan vượt quá sự hiểu biết, để chúng ta quảng đại làm việc với sự tự do đích thực và óc sáng tạo khiêm tốn.

Thưa anh em, để vun trồng và chăm sóc vườn nho cách tốt đẹp, tâm trí chúng ta phải kết hợp với Chúa Giêsu Kitô trong “sự bình an vượt trên mọi hiểu biết của con người”, như Thánh Phaolô đã nói (Pl 4,7). Như thế, tư tưởng và kế hoạch của chúng ta sẽ đồng hình đồng dạng với giấc mơ của Thiên Chúa, là tạo nên một dân thánh thuộc về Người và sinh ra những hoa trái của Vương quốc của Thiên Chúa” (x. Mt 21, 43).

(theo Vatican Radio)

(Theo hdgmvietnam.org)